Ratujmy kasztanowce

Kasztanowiec zwyczajny, kasztanowiec biały (Aesculus hippocastanum L.) – gatunek drzewa z rodziny mydleńcowatych. Pochodzi z Półwyspu Bałkańskiego. Uprawiany jest w niemal całej Europie, w tym także w Polsce.

W Polsce rośnie ponad 500 tys. kasztanowców (często w nasadzeniach parkowych, alejach), które zagrożone są wymarciem w wyniku działania szrotówka kasztanowcowiaczka (Cameraria ohridella), pięknego, trzymilimetrowego motyla z rodziny kibitnikowatych, który stał się poważnym zagrożeniem dla kasztanowców w całej Europie.

Pierwsze dorosłe osobniki szrotówka, wykluwające się z zimujących w opadłych, niezagrabionych liściach poczwarek, pojawiają się pod koniec kwietnia. Składają one jaja – pojedynczo, wzdłuż głównego unerwienia liści. Larwy pierwszego stadium wgryzają się do wnętrza blaszki liściowej. W ten sposób powstają żerowiska owada, zwane minami, które osiągają długość 3-4 cm.

Opanowane przez szkodnika liście usychają i opadają. Drzewa, próbując odzyskać utraconą równowagę, ponownie kwitną jesienią. W naszych warunkach klimatycznych kwiaty nie mają jednak szans na wydanie owoców. Co więcej, powtórne kwitnienie osłabia drzewa. Zaburzony cykl życia drzew powoduje, że nie potrafią się one przygotować do nadchodzącej zimy – są słabe i często przemarzają. Po około 10 latach działania szrotówka drzewo całkowicie obumiera. Jednak w większości przypadków osłabiony kasztanowiec ginie z powodu choroby lub – tracąc dekoracyjny charakter – zostaje wycięty.

Inwazja szrotówka kasztanowcowiaczka na terenie całej Polski oraz jego ogromny potencjał rozrodczy oznaczają, że bez naszej pomocy natura sama sobie nie poradzi. W związku z tym konieczne jest podjęcie kompleksowych działań w celu ratowania osłabionych przez szkodnika kasztanowców.

Istnieje kilka metod zwalczania szrotówka. Można je podzielić na metody mechaniczne i chemiczne. Znane metody naturalne,  takie jak: osadzanie na liściach kasztanowców złotooków (Chrysopidae) i pasikoników (Tettigoniidae), które niszczą jaja i gąsienice szkodnika, pająków, które polują na dorosłe motyle, czy wabienie sikorek, które żywią się gąsienicami, są mało efektywne (tylko do 3 proc. larw ginie).

Najważniejszą, dość skuteczną, a jednocześnie prostą metodą walki ze szrotówkiem kasztanowcowiaczkiem jest po prostu GRABIENIE I NISZCZENIE liści.   Redukuje ono występowanie szkodnika nawet o 30 proc. W opadłych liściach wylęgają się i zimują poczwarki. Palenie czy zakopywanie liści (na głębokość co najmniej 30 cm, inaczej poczwarki mogą wyjść spod ziemi) wpływa znacząco na ograniczenie liczebności pierwszego pokolenia.

Akcja 01 – 17 września 200 7 r.

Młodzież i grono pedagogiczne Gimnazjum nr 1 w Piaskach, ul. Partyzantów 19, 21-050 Piaski. Patronat honorowy: Dyrektor – mgr Teresa Księżopolska

[nggallery id=6]

Akcja 02 – 13 października 2008 r.

Uczniowie klas 1c i 1f, V Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Lublinie.

Czynności związane ze sprzątaniem brzezickiego parku, poprzedziły zajęcia edukacyjne w trakcie których uczestnicy akcji zapoznali się z prezentacjami multimedialnymi nt. kasztanowców i metod walki ze szrotówkiem przygotowanymi na zajęciach technologii informacyjnej przez uczniów z klasy 1c.

Opiekę pedagogiczną sprawowali: Halina Wołyniec, Renata Grzegorczyk, Alicja Kędra, Adrian Szczotka, Marek Wojtczak i Katarzyna Kopacz.

Po kilkugodzinnej pracy uczestnicy zgromadzili się przy ognisku gdzie poczęstowano ich kiełbasą i bardzo smacznym tradycyjnym chlebem.

[nggallery id=7]